Atilla İlhan Hayatı ve Edebi Kişiliği

HAYATI:

15 Haziran 1925’te İzmir’in Menemen ilçesinde doğdu. 11 Ekim 2005’te İstanbul’da yaşamını yitirdi. İzmir’de Karşıyaka Cumhuriyet İlkokulu ve Karşıyaka Ortaokulu’nu bitirdi. Atatürk Lisesi’ndeki öğrenciliği sırasında Türk Ceza Kanunu’nun 141. maddesine aykırı davrandığı gerekçesiyle tutuklandı ve okuldan uzaklaştırıldı. Danıştay kararıyla eğitimi sürdürme hakkını kazandı. İstanbul’da Işık Lisesi’nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki yüksek öğrenimini yarıda bıraktı. 6 yıl aralıklarla Paris’te yaşadı. Türkiye’ye döndü. Çeşitli gazete ve dergilerde çalıştı. Demokrat İzmir Gazetesi Genel Yayın Müdürlüğü ve Başyazarlığı’nı üstlendi. Ankara’da Bilgi Yayınevi Danışmanlığını yaptı. Senaryolarında “Ali Kaptanoğlu” takma adını kullandı. Yeni Ortam, Dünya, Milliyet, Söz gazetelerinde köşe yazıları yazdı. Yelken ve Sanat Olayı dergilerini yönetti. İlk şiiri olan “Balıkçı Türküsü” 1941’de Yeni Edebiyat Dergisi’nde yayınlandı. “Nevin Yıldız” takma adıyla İstanbul, “Beteroğlu” takma adıyla Yücel dergilerinde şiirleri çıktı. 1946 CHP şiir yarışmasında “Cebbaroğlu Mehemmed” şiiriyle birincilik ödülü kazandı. Bu başarıdan sonra hızla tanınıp sevildi. Genç, Yeni Nesil, Varlık, Aile, Yirminci Asır, Seçilmiş Hikayeler, Kaynak, Ufuklar, Mavi, Yeditepe, Dost, Yelken, Ataç, Yön, Milliyet Sanat, Sanat Olayı gibi dergilerde şiirleri, deneme ve eleştirileri yayınlandı.

Türk edebiyatının önemli isimleri arasına girdi. Garip Akımı ve İkinci Yeni şiirine karşı çıktı. Mavi ya da Maviciler adıyla tanınan toplumcu gerçekçi şiir akımını başlattı. Şiire yeni bir ses düzeni, taşkın, coşkulu bir anlatım ve kendisine özgü bir duyarlılık getirdi. Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı, Ben Sana Mecburum şiir kitaplarındaki şiirleriyle genç şair kuşağını etkiledi. Yasak Sevişmek, Elde Var Hüzün kitaplarındaki şiirlerinde divan şiiri veşarkılardan da yararlandı. İlk iki romanı Sokaktaki Adam ve Zenciler Birbirine Benzemez’den sonraki romanlarında tarihsel konulara ağırlık vermeye başladı. Bu tür romanlarında öz Türkçe akımına karşı çıktı. Senaryolarını yazdığı önemli filmler: Yalnızlar Rıhtımı (Lütfi Akad), Ateşten Damlalar (Memduh Ün), Rıfat Diye Biri (Ertem Gönenç), Şoför Nebahat (Metin Erksan), Devlerin Öfkesi (Nevzat Pesen), Ver Elini İstanbul (Aydın Arakon). 11 Ekim 2005 tarihinde hayatını kaybetti.

EDEBİ KİŞİLİĞİ:

• Şiirlerinde derin bir hayal örgüsü vardır.
• Şiirlerinde toplumsal olaylar destansı bir nitelikte işlenir.
• Kişisel ve toplumsal ana duyguları imge zenginliği içinde ve değişik müzikler yaratarak verir.
• Şiirlerinde barış, özgürlük, adalet, halkçılık,insan sevgisi, gelecek umudu gibi toplumsak konuları işlediği gibi; bunalım, yalnızlık, aşk, umutsuzluk, ölüm… gibi bireysel konuları da işlemiştir.
• İlk şiirlerinde Divan edebiyatının ve halk edebiyatının ses ve biçim özelliklerinden yararlandığı görülür.
• Romanlarında da yakın tarihi, çağdaşlaşma sürecindeki okumuş aydın insanları ve sorunlarını işlemiştir.
• Şiirin gösterişli imgelerden oluşamayacağını belirtti.
• İlhan’ın şiirleri liriktir.
• Toplumsal gerçekçiliğinin yanı sıra gelecek güzel günlerin iyimser romantizmini de taşıyan şiirler yazmıştır.
• Şiirlerinde Halk şiirinden, Divan şiirinden de etkilenmeler görülür.
• 
  
  
  

         ESERLERİ:

   Şiirleri:

 Duvar
 Sisler Bulvarı
 Yağmur Kaçağı
 Ben Sana Mecburum
 Belâ Çiçeği
 Yasak Sevişmek
 Böyle Bir Sevmek
 Elde Var Hüzün
 Korkunun Krallığı

Romanları:
 Sokaktaki Adam
 Kurtlar Sofrası
 Bıçağın Ucu
 Sırtlan Payı
 Yaraya Tuz Basmak
 Fena Halde Leman
 Dersaadette Sabah Ezanları
 Karanlıkta Biz

Gezi:
 Abbas Yolcu
 Batı’nın Deli Gömleği

Deneme ve Anı:
 Hangi Batı
 Hangi Atatürk
 İkinci Yeni Savaşı
 Sağım Solum Sobe
 Hangi Edebiyat
 Hangi Küreselleşme
 Aydınlar Savaşı
 Hangi Laiklik
 Ulusal Kültür Savaşı
 Senaryoları:
 Kartallar Yüksek Uçar
 Yarın Artık Bugündür
 Yıldızlar Gece Büyür.